Wat is een freelancer? Alles wat je moet weten

Steeds meer mensen kiezen ervoor om als freelancer aan de slag te gaan. In Nederland alleen al werken meer dan 1,2 miljoen zelfstandigen zonder personeel, waarvan een groot deel als freelancer. Maar wat is een freelancer nu precies? En hoe verschilt freelance werken van een gewone baan of van een traditionele zzp'er?

In dit artikel leggen we je uit wat freelancing inhoudt, welke voordelen en uitdagingen erbij komen kijken, en hoe je zelf als freelancer aan de slag kunt gaan. Of je nu overweegt om de stap te maken of gewoon nieuwsgierig bent: hier vind je alle antwoorden.

Het woord 'freelance' komt oorspronkelijk uit het Engels en betekent letterlijk 'vrije lans'. De term stamt uit de middeleeuwen, toen huurlingen hun diensten aanboden aan verschillende legers. Tegenwoordig heeft freelance een heel andere betekenis gekregen.

Een freelancer is iemand die als zelfstandige werkt en diensten levert aan verschillende klanten of bedrijven. In plaats van in loondienst te zijn bij één werkgever, kiest een freelancer ervoor om projectmatig te werken. Dit betekent dat je voor verschillende opdrachtgevers werkt, vaak tegelijkertijd.

De freelancer betekenis is dus eigenlijk: een zelfstandig professional die zijn of haar expertise inzet voor wisselende klanten, zonder vast contract of werkgever.

De vraag 'wat doet een freelancer' is moeilijk in één zin te beantwoorden. Freelancers zijn actief in vrijwel alle sectoren en beroepen. Wel zie je dat bepaalde vakgebieden zich beter lenen voor freelance werk dan andere.

Veel voorkomende freelance beroepen zijn:

• Creatieve beroepen: grafisch ontwerpers, copywriters, fotografen, videografen
• Technische functies: webdevelopers, app-ontwikkelaars, IT-consultants
• Consultancy: business consultants, marketingspecialisten, HR-adviseurs
• Administratieve diensten: boekhouders, virtual assistants, projectmanagers
• Specialistische kennis: vertalers, trainers, coaches

Wat freelancers gemeen hebben, is dat ze hun diensten per project of opdracht leveren. Ze werken meestal vanuit huis of een coworking space, en bepalen zelf hun tarieven en werktijden.

Veel mensen gebruiken de termen 'freelancer' en 'zzp'er' door elkaar, maar er zit wel degelijk een verschil tussen. Het verschil tussen freelance en zzp is subtiel maar belangrijk om te begrijpen.

Zzp staat voor 'zelfstandige zonder personeel' en is een fiscale term. Iedereen die in Nederland voor zichzelf werkt zonder werknemers in dienst te hebben, is officieel een zzp'er. Dit is dus een brede categorie.

Freelancer daarentegen beschrijft meer de werkwijze. Een freelancer is iemand die projectmatig werkt voor verschillende opdrachtgevers, vaak in kennisintensieve of creatieve sectoren. Alle freelancers zijn zzp'ers, maar niet alle zzp'ers zijn freelancers.

Praktische verschillen:

• Zzp'ers kunnen ook een vaste klantenkring hebben of een eigen winkel runnen
• Freelancers werken meestal projectmatig en wisselen regelmatig van opdrachtgever
• Zzp'ers kunnen fysieke producten verkopen of diensten leveren
• Freelancers leveren vooral kenniswerk of creatieve diensten

Wil je meer weten over zakelijk bankieren als freelancer? Bij Qonto vind je oplossingen die perfect aansluiten bij jouw werkwijze.

Wat is freelance werken nu echt? Laten we eerlijk zijn: het klinkt aantrekkelijk om je eigen baas te zijn, maar het vraagt ook het nodige van je.

Een gemiddelde werkdag als freelancer kan er zo uitzien:

• Je begint met het checken van je mail en berichten van klanten
• Je werkt aan een lopend project voor klant A
• Tussendoor heb je een videocall met een potentiële nieuwe klant
• Je factureert klant B voor afgerond werk
• Je werkt je administratie bij en categoriseert uitgaven
• Je besteedt tijd aan acquisitie of netwerken

Waar je rekening mee moet houden:

• Acquisitie: je moet zelf nieuwe klanten vinden
• Administratie: factureren, boekhouding, belastingaangifte
• Geen vast inkomen: sommige maanden zijn druk, andere rustig
• Geen werkgeversbijdragen: je moet zelf zorgen voor pensioen en verzekeringen
• Zelfdiscipline: niemand die je aanstuurt of deadlines bewaakt

Tegelijkertijd biedt freelancing ook grote voordelen:

• Vrijheid om te werken waar en wanneer je wilt
• Keuze in projecten en klanten
• Mogelijkheid om je eigen tarieven te bepalen
• Afwisseling in werk en uitdagingen
• Directe beloning voor je inspanningen

Wil je zelf als freelancer aan de slag? Dan doorloop je een aantal praktische stappen. Hier is een stappenplan:

Je moet je als zelfstandige inschrijven bij de KvK. Dit doe je online en kost ongeveer €50. Je krijgt dan een KvK-nummer en een btw-nummer.

Hoewel het niet verplicht is, is een zakelijke rekening sterk aan te raden. Hiermee houd je privé en zakelijk gescheiden, wat je administratie veel overzichtelijker maakt. Bij Qonto open je binnen 10 minuten een rekening en krijg je direct toegang tot handige tools voor facturatie en uitgavenbeheer.

Als freelancer ben je zelf verantwoordelijk voor je verzekeringen. Denk aan:

• Zorgverzekering (verplicht)
• Arbeidsongeschiktheidsverzekering
• Aansprakelijkheidsverzekering
• Beroepsaansprakelijkheidsverzekering (afhankelijk van je vak)

Bereken wat je minimaal per uur moet verdienen om rond te komen. Vergeet niet dat je als freelancer:

• Niet betaald krijgt voor vakantie of ziekte
• Tijd kwijt bent aan acquisitie en administratie
• Zelf belasting en sociale premies moet betalen
• Kosten hebt voor materiaal, software en werkruimte

Een vuistregel: neem je oude bruto uurloon en vermenigvuldig dit met 2 tot 2,5 voor je freelance tarief.

Begin met je netwerk. Laat vrienden, familie en oud-collega's weten dat je als freelancer aan de slag gaat. Daarnaast kun je:

• Je inschrijven op freelance platforms
• Een professionele website maken
• Actief zijn op LinkedIn
• Netwerkevenementen bezoeken
• Contact opnemen met potentiële klanten

Freelancers zijn actief in vrijwel alle sectoren. Hier zijn enkele voorbeelden van wat zijn freelancers in verschillende vakgebieden:

Deze tarieven zijn indicatief en kunnen sterk variëren afhankelijk van ervaring, specialisatie en regio.

Een van de grootste uitdagingen voor freelancers is de administratie. Je moet zelf je facturen versturen, uitgaven bijhouden en belastingaangifte doen.

Belangrijke administratieve taken:

• Factureren: stuur tijdig facturen naar je klanten met alle verplichte gegevens
• Boekhouding: houd al je inkomsten en uitgaven bij
• Btw-aangifte: doe elk kwartaal aangifte bij de Belastingdienst
• Inkomstenbelasting: doe jaarlijks je belastingaangifte
• Bewaarplicht: bewaar al je administratie minimaal 7 jaar

Gelukkig hoef je dit niet allemaal handmatig te doen. Met slimme tools zoals die van Qonto automatiseer je veel van deze taken. Je kunt:

• Direct vanuit je zakelijke rekening facturen versturen
• Automatisch je uitgaven categoriseren
• Bonnetjes digitaal bewaren en koppelen aan transacties
• Rapporten genereren voor je boekhouder
• Integreren met je boekhoudpakket

Laten we eerlijk zijn: wat is freelancing zonder de voor- en nadelen te benoemen?

Voordelen:

• Vrijheid in werktijden en locatie
• Keuze in projecten en klanten
• Potentieel hoger inkomen dan in loondienst
• Afwisseling in werkzaamheden
• Geen kantoorpolitiek
• Directe controle over je carrière

Uitdagingen:

• Geen vast inkomen of zekerheid
• Zelf verantwoordelijk voor acquisitie
• Geen betaalde vakantie of ziektedagen
• Administratieve lasten
• Soms eenzaam werken
• Zelf zorgen voor pensioenopbouw

De sleutel tot succes is om de voordelen te maximaliseren en de uitdagingen goed te managen. Met de juiste tools en mindset is freelancen een fantastische manier om te werken.